ફ્રાન્સના નાણામંત્રી એરિક લોમ્બાર્ડે અમેરિકા અને યુરોપિયન યુનિયન (EU) વચ્ચે ચાલી રહેલા ટ્રેડ વોરને “મૂર્ખામી” ગણાવીને ટીકા કરી છે. તેમણે ફ્રાન્સ 2 ટેલિવિઝન ચેનલને જણાવ્યું કે, “અમેરિકનો સાથે વાતચીત કરીને તણાવ ઘટાડવાની જરૂર છે.” આ નિવેદન બાદ તેમણે અમેરિકા પ્રવાસની યોજના જાહેર કરી છે.
આજે, 14 માર્ચ 2025ના રોજ, ફ્રાન્સના નાણામંત્રી એરિક લોમ્બાર્ડે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને યુરોપિયન યુનિયન વચ્ચે વધી રહેલા વેપારી તણાવને લઈને એક મહત્વપૂર્ણ નિવેદન આપ્યું છે. તેમણે આ તણાવને “ઇડિયોટિક” એટલે કે “મૂર્ખામીભર્યું” ગણાવ્યું અને આ મુદ્દે અમેરિકન અધિકારીઓ સાથે ચર્ચા કરવા માટે નજીકના દિવસોમાં અમેરિકા જવાની યોજના બનાવી છે. આ ઘટનાનું મુખ્ય કારણ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ફ્રાન્સની વાઇન, શેમ્પેન અને અન્ય આલ્કોહોલિક પીણાં પર 200 ટકા ટેરિફ (આયાત કર) લાદવાની ધમકી આપી હોવાનું છે, જેનો જવાબ યુરોપિયન યુનિયને 28 અબજ ડોલરના અમેરિકી માલ પર ટેરિફ લગાવીને આપ્યો છે.
એરિક લોમ્બાર્ડે ફ્રાન્સ 2 ટેલિવિઝન સાથેની વાતચીતમાં કહ્યું, “આ ટ્રેડ વોરથી અમેરિકા પોતે જ પોતાને નુકસાન પહોંચાડી રહ્યું છે. અમારે અમેરિકનો સાથે બેસીને આ તણાવ ઓછો કરવો પડશે.” તેમનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે ટ્રમ્પે ગુરુવારે યુરોપમાંથી આવતા આલ્કોહોલિક પીણાં પર ભારે ટેરિફ લગાવવાની ઘોષણા કરી હતી. આ ધમકી યુરોપિયન યુનિયનના તાજેતરના નિર્ણયના પ્રત્યુત્તરમાં આવી છે, જેમાં EUએ અમેરિકી ઉત્પાદનો જેવા કે બોર્બન, બોટ્સ અને મોટરબાઇક્સ પર એપ્રિલથી ટેરિફ લગાવવાની શરૂઆત કરવાની યોજના જાહેર કરી હતી.
આ વેપારી યુદ્ધની શરૂઆત ટ્રમ્પના પ્રથમ કાર્યકાળથી જ થઈ હતી, જ્યારે તેમણે વેપાર અને અન્ય નીતિઓને લઈને ઘણા દેશો પર ટેરિફનો ઉપયોગ હથિયાર તરીકે કર્યો હતો. હવે ફરી એકવાર, તેમના નેતૃત્વમાં અમેરિકાએ યુરોપ સાથેના આર્થિક સંબંધોને તણાવમાં મૂકી દીધા છે. લોમ્બાર્ડે આ યુદ્ધને “મૂર્ખામી” ગણાવીને એ વાત પર ભાર મૂક્યો કે આવા પગલાંથી બંને પક્ષોને નુકસાન થશે. તેમણે કહ્યું, “જો અમેરિકા આ રીતે ટેરિફ વધારશે, તો યુરોપને પણ સમાન પગલાં લેવા પડશે, પરંતુ આનાથી કોઈનો ફાયદો નહીં થાય.”
ફ્રાન્સ માટે આ ખાસ કરીને મહત્વનો મુદ્દો છે કારણ કે ફ્રેન્ચ વાઇન અને શેમ્પેનની નિકાસ અમેરિકામાં મોટા પ્રમાણમાં થાય છે. વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશન (WTO)ના આંકડા મુજબ, 2023માં યુરોપે અમેરિકામાં લગભગ 5.2 અબજ ડોલરની વાઇન અને શેમ્પેનની નિકાસ કરી હતી. જો 200 ટકા ટેરિફ લાગુ થશે, તો ફ્રેન્ચ ઉદ્યોગને મોટું નુકસાન થશે. ફ્રેન્ચ ફેડરેશન ઓફ એક્સપોર્ટર્સ ઓફ વાઇન્સ એન્ડ સ્પિરિટ્સના પ્રમુખ ગેબ્રિયલ પિકાર્ડે જણાવ્યું, “આવા ટેરિફથી અમારી નિકાસ પૂરી રીતે બંધ થઈ જશે, જેનાથી લાખો લોકોની રોજગારી પર અસર પડશે.”
લોમ્બાર્ડની અમેરિકા મુલાકાતનો હેતુ આ તણાવને ઘટાડવાનો છે. તેમણે જણાવ્યું કે તેઓ આગામી દિવસોમાં અમેરિકી અધિકારીઓ સાથે મુલાકાત કરશે. આ પહેલાં, ગુરુવારે લોમ્બાર્ડ અને ફ્રેન્ચ વિદેશ વેપાર મંત્રી લોરેન્ટ સેન્ટ-માર્ટિને અમેરિકી વાણિજ્ય સચિવ હોવર્ડ લુટનિક સાથે ફોન પર “ખુલ્લી અને સ્પષ્ટ” વાતચીત કરી હતી. ફ્રેન્ચ નાણા મંત્રાલયે આ વાતચીતને સકારાત્મક ગણાવી, પરંતુ હજુ સુધી કોઈ નક્કર સમાધાન સૂચવાયું નથી.
યુરોપિયન કમિશનના વડા ઉર્સુલા વોન ડેર લેયેને પણ આ મુદ્દે પ્રતિક્રિયા આપી છે. તેમણે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે, “યુરોપિયન યુનિયન પોતાના હિતોનું રક્ષણ કરશે, પરંતુ અમે અમેરિકા સાથે વાટાઘાટો માટે પણ ખુલ્લા છીએ.” તેમણે ઉમેર્યું કે આ ટેરિફ યુદ્ધથી બંને બાજુના ઉપભોક્તાઓને નુકસાન થશે, કારણ કે ટેરિફ એટલે કર, જેની અસર ભાવ વધારા તરીકે પડશે.
આ ઘટનાએ ફ્રાન્સની અર્થવ્યવસ્થા અને રાજકીય વાતાવરણ પર પણ પ્રશ્નો ઉભા કર્યા છે. લોમ્બાર્ડ, જેઓ ડિસેમ્બર 2024માં નાણામંત્રી તરીકે નિયુક્ત થયા હતા, તેમની પાસે ફ્રાન્સનું 2025નું બજેટ તૈયાર કરવાની અને દેશનું ખોદાણ ઘટાડવાની મોટી જવાબદારી છે. આવા સમયે ટ્રેડ વોરનો સામનો કરવો તેમના માટે એક નવો પડકાર છે. તેમણે અગાઉ જણાવ્યું હતું કે તેઓ ફ્રાન્સની આર્થિક સ્થિતિને મજબૂત કરવા માટે “વ્યવહારિક” અભિગમ અપનાવશે, અને આ પ્રવાસ તે દિશામાં એક પગલું હોઈ શકે છે.
વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે આ ટ્રેડ વોરની અસર માત્ર ફ્રાન્સ કે યુરોપ પૂરતી મર્યાદિત નહીં રહે. જો બંને પક્ષો ટેરિફ વધારવાનું ચાલુ રાખશે, તો વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પર પણ તેની નકારાત્મક અસર પડી શકે છે. બજારોમાં પહેલેથી જ આ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે, અને S&P 500 ઇન્ડેક્સ તાજેતરમાં “કરેક્શન” ઝોનમાં પ્રવેશી ગયો છે.
લોમ્બાર્ડની અમેરિકા મુલાકાતથી ઘણી અપેક્ષાઓ જોડાયેલી છે. તેમનો પ્રયાસ ફ્રાન્સ અને યુરોપના હિતોનું રક્ષણ કરવાનો છે, પરંતુ સાથે જ વાટાઘાટો દ્વારા આ યુદ્ધને રોકવાનો પણ છે. આ મુલાકાતનું પરિણામ નજીકના ભવિષ્યમાં બંને દેશોના આર્થિક સંબંધોને નવી દિશા આપી શકે છે. આ સમગ્ર ઘટનાક્રમ પર વિશ્વભરની નજર રહેશે, કારણ કે તેની અસર માત્ર વેપાર જ નહીં, પરંતુ વૈશ્વિક રાજકીય સમીકરણો પર પણ પડશે.
